Một số doanh nghiệp nước ngoài đã nhanh tay đăng ký bảo hộ nhãn hiệu của một số sản phẩm Việt Nam ở ngay chính nước của họ. Điều này sẽ gây khó cho doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu...Phát hiện mới đây của Công ty Luật BROSS & PARTNERS (Hà Nội), cho thấy tên địa danh “Buon Ma Thuot” đã bị một doanh nghiệp có tên Guangzhou Buon Ma Thuot Coffee Co.,Ltd thuộc tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) đăng ký bảo hộ và được cơ quan chức năng nước này cấp chứng nhận đăng ký nhãn hiệu với hiệu lực 10 năm kể từ ngày 14.11.2010.
Chưa dừng lại ở đó, năm 2011, chủ sở hữu này tiếp tục đăng ký và được cấp chứng nhận bảo hộ số 7970830 cho nhãn hiệu “Buon Ma Thuot Coffee - 1896” có hiệu lực văn bằng đến hết ngày 13.6.2021. Sự việc này đã gióng lên một hồi chuông báo động khi có ngày càng nhiều thương hiệu Việt Nam nổi tiếng thế giới bị nước ngoài xâm phạm.
Ngay sau khi phát hiện sự việc, Công ty Luật BROSS & PARTNESS đã thông báo cho Sở KH&CN tỉnh Đắc Lắc và Hiệp hội cà phê Buôn Ma Thuột. Theo Luật sư Lê Quang Vinh, Giám đốc bộ phận SHTT, Công ty Luật BROSS & PARTNERS, đây không phải là trường hợp đầu tiên và duy nhất thương hiệu của Việt Nam bị doanh nghiệp nước ngoài đánh cắp. Năm 2004, địa danh Phú Quốc, cũng đã bị một công ty có trụ sở tại Califorlia (Mỹ) đăng ký và được cấp giấy chứng nhận bảo hộ 10 năm tại EU. Cũng công ty này, năm 2009 đăng ký và được Australia cấp bằng bảo hộ nhãn hiệu nước mắm Phú Quốc có hiệu lực 10 năm đến hết ngày 16.1.2019.
Hay tên gọi cà phê DAK LAK cũng bị các doanh nghiệp nước ngoài đăng ký bảo hộ từ năm 2001 tại Pháp và từ năm 2002 tại Cộng hòa Czech. “Cũng có một số doanh nghiệp Việt Nam đăng ký bảo hộ nhãn hiệu trong nước nhưng lại nhầm tưởng rằng cứ được bảo hộ ở Việt Nam là được bảo hộ trên toàn cầu chứ đâu biết rằng, bản chất của văn bằng bảo hộ đó chỉ có giá trị trong lãnh thổ của một quốc gia. Còn muốn bảo hộ ở đâu nữa thì phải nộp đơn đăng ký ở đó. Tuy nhiên, có rất ít doanh nghiệp của Việt Nam đăng ký bảo hộ tài sản của mình ở nước ngoài” Luật sư Lê Quang Vinh nhận xét.
hưa tính đến hậu quả lâu dài nhưng trước mắt về mặt pháp lý, sản phẩm của Việt Nam khi xuất khẩu sang nước ngoài có thể gặp khó khăn khi đã có nhãn hiệu được nước họ bảo hộ từ trước. Nguy hiểm hơn, có nhiều doanh nghiệp cùng sử dụng một thương hiệu với sản phẩm có chất lượng khác nhau. Vô hình chung, khi dùng phải hàng kém chất lượng, người tiêu dùng cứ thấy nhãn hiệu đó là nghi ngờ về chất lượng và tẩy chay không sử dụng. Khi giá trị niềm tin bị suy giảm thì thương hiệu đó rất khó để có thể tồn tại.
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra làm gì để bảo hộ thương hiệu cho sản phẩm Việt Nam thì các cơ quan chức năng trong nước còn khá lúng túng. Ông Dương Thanh Tương, chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột cho rằng nhãn hiệu hàng hóa thuộc về doanh nghiệp, nếu bị nước ngoài xâm phạm thì doanh nghiệp phải có trách nhiệm kiến nghị các cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết. Hiệp hội chỉ có nhiệm vụ bảo đảm làm sao chất lượng cà phê Buôn Ma Thuột đạt tiêu chuẩn chất lượng và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng địa lý cà phê Buôn Ma Thuột cho doanh nghiệp sản xuất kinh doanh cà phê trong vùng địa danh.
TS Y Ghi Niê, Giám đốc Sở KH-CN Đắk Lắk, cho biết địa danh Buôn Ma Thuột và nhãn hiệu cà phê Buôn Ma Thuột bị một doanh nghiệp Trung Quốc đăng ký bảo hộ sẽ có ảnh hưởng nhất định đến việc phát triển thương hiệu cà phê nổi tiếng này trong tương lai. Sở đã có văn bản báo cáo toàn bộ sự việc lên UBND tỉnh Đắk Lắk và gửi công văn đề nghị Cục Sở hữu trí tuệ tham vấn giải quyết vụ việc.
Theo Ông Trần Việt Hùng, Cục trưởng Cục SHTT hiện Cục đang tiến hành xác minh sự việc và chưa có kết quả chính thức. Tuy nhiên, cũng tùy thuộc vào luật pháp của mỗi nước mà có cách giải quyết khác nhau sao cho phù hợp. Nếu xác định đúng văn bằng bảo hộ đó cấp sai thì Cục sẽ yêu cầu phải hủy bỏ văn bằng, chấm dứt quyền sở hữu đối với những thương hiệu đã được bảo hộ tại Việt Nam.
BOX: Từ năm 1995, UBND tỉnh Đắk Lắk cho phép xây dựng hồ sơ bảo hộ tên gọi xuất xứ cà phê Buôn Ma Thuột và được Cục Sở hữu trí tuệ ra Quyết định 806/QĐ-SHTT ngày 14.10.2005 cấp chứng nhận đăng bạ số 0004, công nhận bảo hộ quốc gia chỉ dẫn địa lý Cà phê Buôn Ma Thuột đối với sản phẩm cà phê nhân robusta trên địa bàn. Hiện có 8 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý cà phê Buôn Ma Thuột với tổng diện tích vườn cà phê là 8.852 héc ta và sản lượng cà phê nhân mỗi năm đạt trên 25.000 tấn.